Chia tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình là một vấn đề pháp lý phức tạp, có thể gây nhiều tranh cãi trong quá trình ly hôn. Việc xác định tài sản nào là tài sản chung của vợ chồng, tài sản nào thuộc về gia đình, và các quyền lợi liên quan là điều quan trọng để đảm bảo sự công bằng cho các bên.
Trong bài viết này, Công ty Luật TNHH HDS sẽ tìm hiểu về các quy định pháp luật, nguyên tắc chia tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình, cùng những yếu tố tác động đến quá trình phân chia tài sản này.
Quy định pháp luật về chia tài sản khi vợ chồng sống chung với gia đình
Theo quy định tại Điều 33 và Điều 43 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, tài sản của vợ chồng được chia thành hai loại: tài sản chung và tài sản riêng.
- Tài sản chung của vợ chồng: Là tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân do công sức đóng góp của cả hai vợ chồng, không phân biệt người đứng tên. Tài sản chung bao gồm thu nhập từ lao động, sản xuất kinh doanh, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và các khoản thu nhập hợp pháp khác.
- Tài sản riêng của vợ chồng: Là tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn hoặc tài sản được thừa kế, tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân.
Khi vợ chồng sống chung với gia đình, việc xác định tài sản chung và tài sản riêng có thể gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là khi tài sản của vợ chồng bị lẫn vào tài sản của gia đình.
Điều 61 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc chia tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình như sau:
“1. Trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình mà ly hôn, nếu tài sản của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình không xác định được thì vợ hoặc chồng được chia một phần trong khối tài sản chung của gia đình căn cứ vào công sức đóng góp của vợ chồng vào việc tạo lập, duy trì, phát triển khối tài sản chung cũng như vào đời sống chung của gia đình. Việc chia một phần trong khối tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận với gia đình; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
2. Trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình mà tài sản của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình có thể xác định được theo phần thì khi ly hôn, phần tài sản của vợ chồng được trích ra từ khối tài sản chung đó để chia theo quy định tại Điều 59 của Luật này”.
Tài sản chung và tài sản riêng của gia đình
Khi vợ chồng sống chung với gia đình, cần phải xác định rõ ràng tài sản nào thuộc về gia đình và tài sản nào thuộc về vợ chồng. Theo quy định pháp luật, tài sản chung của gia đình là tài sản do các thành viên trong gia đình tạo ra, mua sắm, hoặc góp công sức để hình thành.
Trong một số trường hợp, gia đình có thể tạo ra tài sản mà không rõ ràng việc sở hữu giữa các thành viên trong gia đình, dẫn đến khó khăn trong việc xác định tài sản nào là của gia đình, tài sản nào là của vợ chồng.
Nguyên tắc chia tài sản khi ly hôn trong trường hợp sống chung với gia đình
Khi ly hôn, nếu vợ chồng sống chung với gia đình, việc chia tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình cần tuân theo các nguyên tắc sau đây:
- Nguyên tắc bình đẳng: Cả hai vợ chồng đều có quyền và nghĩa vụ ngang nhau đối với tài sản chung, không phân biệt giới tính, nghề nghiệp hay mức độ đóng góp.
- Nguyên tắc bảo vệ quyền lợi chính đáng của vợ chồng và các thành viên khác trong gia đình: Khi chia tài sản, cần bảo vệ quyền lợi của người không trực tiếp tham gia quan hệ hôn nhân nhưng có đóng góp vào tài sản chung của gia đình.
- Nguyên tắc xét đến công sức đóng góp: Tài sản chung được chia dựa trên mức độ đóng góp của mỗi bên vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung.
Chia tài sản trong trường hợp nhà ở thuộc sở hữu của gia đình
Một trong những tranh chấp phổ biến nhất khi ly hôn là vấn đề chia tài sản liên quan đến nhà ở khi vợ chồng sống chung với gia đình. Trong trường hợp nhà ở thuộc sở hữu của gia đình (ví dụ, nhà do bố mẹ chồng/vợ đứng tên), vợ hoặc chồng có thể không được chia phần tài sản là nhà đất này.
Tuy nhiên, nếu trong quá trình chung sống, vợ chồng đã đóng góp vào việc cải tạo, sửa chữa hoặc nâng cấp căn nhà, họ có thể yêu cầu phần tài sản tương ứng với công sức đóng góp. Điều này đòi hỏi phải có bằng chứng chứng minh công sức, chi phí đóng góp của vợ chồng vào tài sản chung của gia đình.
Trường hợp tài sản chung bị hòa lẫn với tài sản của gia đình
Khi vợ chồng sống chung với gia đình, có thể xảy ra tình trạng tài sản chung của vợ chồng bị hòa lẫn với tài sản của gia đình, khiến cho việc phân chia trở nên phức tạp hơn. Ví dụ, các khoản tiền tiết kiệm chung của vợ chồng có thể được sử dụng để đầu tư vào các hoạt động chung của gia đình, hoặc tài sản cá nhân của một trong hai bên được dùng để xây dựng, sửa chữa tài sản chung của gia đình.
Trong những trường hợp này, cần phải xem xét các yếu tố như công sức đóng góp, thời gian chung sống và các bằng chứng chứng minh việc sở hữu tài sản. Nếu không có thỏa thuận riêng về việc phân chia tài sản, tòa án sẽ dựa trên các quy định của pháp luật để xác định phần tài sản chung của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình.
Tranh chấp tài sản khi ly hôn trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình
Tranh chấp về tài sản là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các vụ kiện ly hôn kéo dài. Đặc biệt, khi vợ chồng sống chung với gia đình, việc phân chia tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình có thể gặp phải nhiều khó khăn do các yếu tố sau:
- Tài sản không được phân định rõ ràng: Vợ chồng và gia đình có thể không phân định rõ ràng tài sản nào là của riêng vợ chồng, tài sản nào là của gia đình.
- Khó chứng minh công sức đóng góp: Nếu không có bằng chứng rõ ràng về việc đóng góp vào tài sản chung, rất khó để chứng minh phần tài sản mà mỗi người được hưởng.
- Xung đột về quyền lợi giữa các thành viên trong gia đình: Các thành viên trong gia đình có thể có quyền lợi đối với tài sản chung và gây ra tranh chấp về quyền sở hữu tài sản.
Giải pháp giảm thiểu tranh chấp tài sản
Để giảm thiểu tranh chấp về chia tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình, các bên có thể áp dụng một số giải pháp sau:
- Thỏa thuận phân chia tài sản trước khi kết hôn: Việc lập thỏa thuận tài sản trước khi kết hôn sẽ giúp hai bên xác định rõ ràng quyền và nghĩa vụ đối với tài sản chung và riêng, từ đó tránh được các tranh chấp không đáng có khi ly hôn.
- Lập hợp đồng tài sản chung: Trong thời kỳ hôn nhân, nếu vợ chồng muốn góp chung tài sản với gia đình, cần lập hợp đồng rõ ràng về việc chia tài sản này để tránh mâu thuẫn sau này.
- Sử dụng dịch vụ tư vấn pháp lý: Nếu có tranh chấp về tài sản khi ly hôn, việc nhờ đến sự tư vấn của các chuyên gia pháp lý sẽ giúp giải quyết tranh chấp một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Xem thêm:
- Chia tài sản chung vợ chồng đưa vào kinh doanh thế nào?
- Chia quyền sử dụng đất của vợ chồng khi ly hôn
Vai trò của tòa án trong việc giải quyết tranh chấp tài sản
Trong trường hợp không thể tự thỏa thuận, tòa án là cơ quan có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp về tài sản giữa vợ chồng khi ly hôn. Tòa án sẽ dựa trên các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, cũng như các bằng chứng về tài sản và công sức đóng góp của mỗi bên để đưa ra quyết định chia tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình một cách công bằng.
Tòa án cũng có thể xem xét đến các yếu tố như nhu cầu thực tế của từng bên, điều kiện sống sau khi ly hôn và quyền lợi của các thành viên khác trong gia đình để đảm bảo sự công bằng.
Chia tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về pháp luật cũng như các nguyên tắc phân chia tài sản. Để đảm bảo quyền lợi của mình, các bên cần có sự thỏa thuận rõ ràng về tài sản ngay từ đầu, cũng như lưu giữ các bằng chứng chứng minh công sức đóng góp trong quá trình sống chung.
Trong trường hợp không thể tự thỏa thuận, việc nhờ đến sự can thiệp của tòa án và các chuyên gia pháp lý là cần thiết để giải quyết tranh chấp một cách công bằng và hợp lý.
Như vậy, trong trường hợp tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình không xác định được thì vợ chồng cần bàn bạc, thỏa thuận với gia đình chồng về việc chia tài sản trong khối tài sản chung của gia đình căn cứ vào công sức đóng góp của mỗi người vào việc tạo lập, duy trì, phát triển khối tài sản chung cũng như vào đời sống chung của gia đình, nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
Nếu tài sản của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình có thể xác định được theo phần thì áp dụng khoản 2 Điều 61 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 để chia tài sản.
Thông tin liên hệ