Bài viết này của Công ty Luật TNHH HDS sẽ phân tích chi tiết về việc chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung, từ đó cung cấp những thông tin hữu ích để đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho các bên liên quan.
Khái niệm tài sản chung và việc chia tài sản chung
Tài sản chung của vợ chồng là những tài sản được tạo ra, mua sắm hoặc có được trong thời kỳ hôn nhân, không phân biệt tên ai đứng tên sở hữu. Theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình Việt Nam, tài sản chung của vợ chồng bao gồm:
- Tài sản do vợ chồng cùng tạo lập, phát sinh từ lao động, sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân.
- Tài sản được thừa kế chung, tặng cho chung, và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
- Quyền sử dụng đất mà vợ chồng có được sau khi kết hôn.
Việc chia tài sản chung có thể được thực hiện theo thỏa thuận giữa hai vợ chồng hoặc theo quyết định của tòa án khi vợ chồng ly hôn, hoặc trong một số trường hợp đặc biệt khác. Quá trình này thường phải tuân thủ các quy định pháp luật nhằm bảo vệ quyền lợi của cả hai bên.
Điều kiện và thủ tục chia tài sản chung
Việc chia tài sản chung có thể diễn ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc khi vợ chồng ly hôn. Dưới đây là các điều kiện và thủ tục cần tuân thủ:
Chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân
Việc chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân được thực hiện theo thỏa thuận của hai vợ chồng. Thỏa thuận này có thể lập bằng văn bản và cần phải công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo giá trị pháp lý. Các điều kiện để chia tài sản chung bao gồm:
- Thỏa thuận phải được lập dựa trên sự tự nguyện của cả hai bên.
- Nội dung thỏa thuận không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội và phải bảo đảm quyền lợi hợp pháp của vợ chồng và con cái (nếu có).
Chia tài sản chung khi ly hôn
Khi vợ chồng ly hôn, việc chia tài sản chung có thể được thực hiện theo hai cách:
- Thỏa thuận giữa hai bên: Vợ chồng tự thỏa thuận về việc chia tài sản chung, thỏa thuận này cần lập thành văn bản.
- Theo quyết định của tòa án: Nếu không thể thỏa thuận, tòa án sẽ giải quyết việc chia tài sản chung theo quy định của pháp luật, dựa trên các yếu tố như công sức đóng góp của mỗi bên, hoàn cảnh gia đình, bảo vệ quyền lợi chính đáng của vợ, chồng và con cái.
Chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung
Chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung là việc hủy bỏ hoặc vô hiệu hóa thỏa thuận chia tài sản chung đã được thực hiện trước đó. Điều này có thể xảy ra trong các trường hợp sau:
Thỏa thuận bị vô hiệu do vi phạm pháp luật
Một trong những trường hợp phổ biến dẫn đến việc chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung là khi thỏa thuận chia tài sản bị vô hiệu do vi phạm quy định pháp luật. Các trường hợp vi phạm bao gồm:
- Thỏa thuận chia tài sản chung không được lập thành văn bản hoặc không được công chứng/chứng thực theo quy định.
- Thỏa thuận chia tài sản chung vi phạm điều cấm của luật hoặc trái đạo đức xã hội.
- Thỏa thuận chia tài sản chung được lập dựa trên sự lừa dối, ép buộc hoặc các hành vi gian lận khác.
Khi thỏa thuận bị vô hiệu, tài sản sẽ được xử lý như chưa từng có thỏa thuận chia tài sản, và các bên sẽ phải hoàn trả những gì đã nhận theo thỏa thuận đó.
Thay đổi hoàn cảnh dẫn đến việc hủy bỏ thỏa thuận
Trong một số trường hợp, nếu hoàn cảnh thay đổi đáng kể so với thời điểm ký kết thỏa thuận, một hoặc cả hai bên có thể yêu cầu tòa án hủy bỏ thỏa thuận chia tài sản chung. Những thay đổi này có thể bao gồm:
- Một bên gặp khó khăn nghiêm trọng về tài chính do thỏa thuận chia tài sản chung.
- Hoàn cảnh của con cái thay đổi, khiến cho việc chia tài sản chung không còn phù hợp với lợi ích của con.
Tòa án sẽ xem xét các yếu tố trên để quyết định có hủy bỏ thỏa thuận chia tài sản chung hay không. Nếu thỏa thuận bị hủy bỏ, tài sản sẽ được xử lý lại theo quy định pháp luật hoặc thỏa thuận mới của các bên.
Thỏa thuận chia tài sản chung bị hủy bỏ theo yêu cầu của các bên
Trong một số trường hợp, vợ chồng có thể thỏa thuận hủy bỏ việc chia tài sản chung đã thực hiện trước đó. Điều này có thể xảy ra khi cả hai bên đồng ý rằng việc chia tài sản chung không còn cần thiết hoặc muốn thiết lập lại chế độ tài sản chung.
Việc hủy bỏ thỏa thuận chia tài sản chung cần được lập thành văn bản và có sự công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo giá trị pháp lý. Sau khi hủy bỏ, tài sản sẽ quay lại thành tài sản chung của vợ chồng.
Hậu quả pháp lý của việc chấm dứt hiệu lực chia tài sản chung
Việc chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung sẽ dẫn đến những hậu quả pháp lý sau:
- Tài sản trở lại thành tài sản chung: Khi thỏa thuận chia tài sản chung bị hủy bỏ hoặc vô hiệu, tài sản sẽ quay lại thành tài sản chung của vợ chồng. Điều này có nghĩa là cả hai bên đều có quyền và nghĩa vụ như trước khi chia tài sản.
- Phục hồi quyền lợi và nghĩa vụ: Các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ việc chia tài sản chung sẽ được phục hồi. Nếu có bên nào đã thực hiện quyền hoặc nghĩa vụ đối với tài sản đã chia, các hành vi này có thể bị coi là không còn giá trị và cần phải xử lý lại theo quy định pháp luật.
- Hoàn trả tài sản: Trong trường hợp một bên đã nhận tài sản theo thỏa thuận chia tài sản chung, việc chấm dứt hiệu lực của thỏa thuận sẽ đòi hỏi bên đó phải hoàn trả tài sản cho bên kia hoặc cả hai bên phải phân chia lại tài sản theo quy định pháp luật hoặc thỏa thuận mới.
Những lưu ý khi thực hiện chia tài sản chung
Để tránh các rủi ro pháp lý liên quan đến việc chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung, các bên cần lưu ý một số điểm sau:
- Thực hiện đúng quy trình pháp luật: Thỏa thuận chia tài sản chung cần được lập thành văn bản và công chứng/chứng thực theo quy định để đảm bảo giá trị pháp lý.
- Tư vấn pháp lý: Trong các trường hợp phức tạp hoặc có yếu tố nước ngoài, các bên nên tìm kiếm sự tư vấn từ luật sư hoặc chuyên gia pháp lý để đảm bảo quyền lợi của mình.
- Cân nhắc kỹ trước khi ký kết thỏa thuận: Các bên cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi ký kết thỏa thuận chia tài sản chung, đặc biệt là về các hậu quả pháp lý có thể xảy ra nếu thỏa thuận bị chấm dứt hiệu lực.
Chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung là một vấn đề pháp lý phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về quy định pháp luật và sự cẩn trọng trong quá trình thực hiện. Để đảm bảo quyền lợi của mình và tránh các rủi ro không mong muốn, các bên nên tuân thủ chặt chẽ quy định pháp luật và tìm kiếm sự tư vấn pháp lý khi cần thiết.
Việc chia tài sản chung không chỉ là một thủ tục pháp lý mà còn là quá trình cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo công bằng và quyền lợi hợp pháp cho cả hai bên. Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung, giúp bạn có thể đưa ra những quyết định đúng đắn và bảo vệ quyền lợi của mình.
Thông tin liên hệ
