Đăng ký kết hôn là một thủ tục pháp lý quan trọng trong việc xác nhận mối quan hệ hôn nhân giữa hai bên nam, nữ. Vậy có được đăng ký kết hôn hộ không hay bắt buộc đôi nam nữ phải trực tiếp tham gia. Trong bài viết này của Công ty Luật TNHH HDS , chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về vấn đề này theo các quy định pháp luật hiện hành cũng như các thủ tục liên quan.
Đăng ký kết hôn là gì?
Đăng ký kết hôn là thủ tục pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện để ghi nhận tình trạng hôn nhân của hai cá nhân, xác nhận quyền và nghĩa vụ của họ trong mối quan hệ vợ chồng theo quy định của pháp luật. Khi hoàn tất thủ tục, hai bên nam, nữ sẽ được cấp Giấy chứng nhận kết hôn, làm bằng chứng cho sự hợp pháp của mối quan hệ hôn nhân này.
Việc đăng ký kết hôn phải được thực hiện theo các quy định tại Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 và các văn bản pháp luật liên quan. Để có thể đăng ký kết hôn, cả hai bên nam, nữ phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện về độ tuổi, tình trạng hôn nhân, năng lực hành vi dân sự và phải có mặt tại cơ quan đăng ký để hoàn tất thủ tục.
Có được đăng ký kết hôn hộ không?
Theo quy định pháp luật hiện hành tại Việt Nam, đăng ký kết hôn là thủ tục yêu cầu cả hai bên nam và nữ phải có mặt tại cơ quan đăng ký hộ tịch để thực hiện việc ký xác nhận vào giấy đăng ký kết hôn trước sự chứng kiến của cơ quan có thẩm quyền. Điều này được quy định rõ ràng trong Luật Hộ tịch năm 2014 và Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014.
Cụ thể, Điều 18 Luật Hộ tịch quy định rằng:
“Hai bên nam, nữ phải có mặt trực tiếp tại cơ quan đăng ký kết hôn và cùng ký tên vào sổ đăng ký kết hôn cũng như Giấy chứng nhận kết hôn”.
Điều này có nghĩa rằng, việc nhờ đăng ký kết hôn hộ là không được phép. Cả hai bên nam, nữ bắt buộc phải cùng có mặt tại cơ quan có thẩm quyền để thực hiện thủ tục này. Nếu một trong hai bên hoặc cả hai không thể trực tiếp có mặt, thủ tục đăng ký kết hôn sẽ không thể được thực hiện.
Có thể ủy quyền để đăng ký kết hôn không?
Luật pháp không cho phép ủy quyền cho người khác thay mặt đăng ký kết hôn, vì đây là quyền và nghĩa vụ của chính hai bên nam, nữ. Việc đăng ký kết hôn cần sự tự nguyện và xác nhận từ cả hai bên và yêu cầu này không thể được thay thế bằng bất kỳ hình thức ủy quyền nào.
Một số lý do phổ biến mà nhiều người có thể thắc mắc về khả năng ủy quyền đăng ký kết hôn bao gồm:
- Một bên đang ở nước ngoài và không thể về nước để trực tiếp đăng ký.
- Một trong hai bên đang mắc bệnh và không thể có mặt.
- Điều kiện công việc hoặc khoảng cách địa lý gây khó khăn cho việc cả hai cùng có mặt tại cơ quan đăng ký.
Tuy nhiên, dù trong bất kỳ lý do nào, việc đăng ký kết hôn hộ hoặc ủy quyền cho người khác thay mặt thực hiện thủ tục này đều không được pháp luật cho phép.
Giải pháp khi không thể trực tiếp đăng ký kết hôn
Trong trường hợp một trong hai bên nam, nữ không thể có mặt tại cơ quan đăng ký kết hôn vào thời điểm dự kiến, giải pháp phổ biến nhất là tạm hoãn thủ tục này cho đến khi cả hai có thể cùng thực hiện. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, ví dụ như khi một bên đang ở nước ngoài, thủ tục đăng ký kết hôn có thể được thực hiện tại cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài (đại sứ quán hoặc lãnh sự quán) theo quy định của pháp luật Việt Nam và luật pháp quốc tế.
Điều này có nghĩa rằng, nếu một trong hai người đang ở nước ngoài, cả hai vẫn có thể đăng ký kết hôn tại cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước sở tại mà không cần phải trở về nước. Thủ tục này cũng đòi hỏi cả hai bên phải có mặt tại cơ quan đại diện để thực hiện, không thể ủy quyền hoặc nhờ đăng ký hộ.
Các thủ tục cần chuẩn bị để đăng ký kết hôn
Để tiến hành đăng ký kết hôn, hai bên nam, nữ cần chuẩn bị các giấy tờ sau:
- Tờ khai đăng ký kết hôn: Đây là mẫu tờ khai do cơ quan đăng ký hộ tịch cung cấp. Hai bên nam, nữ sẽ cần điền đầy đủ thông tin theo yêu cầu.
- Giấy tờ chứng minh tình trạng hôn nhân: Đối với người Việt Nam, cần cung cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân do Ủy ban Nhân dân cấp xã nơi cư trú cấp. Đối với người nước ngoài, giấy tờ này có thể là văn bản xác nhận tình trạng độc thân từ cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài, được dịch công chứng sang tiếng Việt.
- Giấy tờ tùy thân: Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực của cả hai bên.
- Giấy tờ chứng minh nơi cư trú: Sổ hộ khẩu hoặc giấy tạm trú của hai bên nam, nữ.
- Giấy tờ liên quan khác: Trong một số trường hợp đặc biệt, nếu một trong hai bên từng kết hôn và ly hôn hoặc có người chồng/vợ đã qua đời, cần cung cấp Giấy xác nhận ly hôn hoặc Giấy chứng tử.
Quy trình thực hiện đăng ký kết hôn
Thủ tục đăng ký kết hôn được thực hiện theo các bước cơ bản sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Hai bên nam, nữ chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết như đã nêu trên, sau đó nộp tại Ủy ban Nhân dân cấp xã, phường hoặc quận, huyện nơi cư trú của một trong hai người.
Bước 2: Xét duyệt hồ sơ
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký sẽ kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và xác minh thông tin cần thiết. Thời gian xét duyệt thường kéo dài từ 3 – 5 ngày làm việc.
Bước 3: Cấp Giấy chứng nhận kết hôn
Nếu hồ sơ hợp lệ và các điều kiện kết hôn được đáp ứng, cơ quan đăng ký sẽ cấp Giấy chứng nhận kết hôn cho hai bên. Hai bên nam, nữ phải trực tiếp ký vào Giấy chứng nhận kết hôn trước mặt công chức hộ tịch.
Theo quy định pháp luật hiện hành, việc nhờ đăng ký kết hôn hộ hoặc ủy quyền đăng ký kết hôn đều không được phép. Cả hai bên nam, nữ phải có mặt trực tiếp tại cơ quan đăng ký để thực hiện thủ tục này, đảm bảo sự tự nguyện và cam kết của cả hai trong mối quan hệ hôn nhân.
Nếu bạn gặp phải tình huống không thể trực tiếp tham gia đăng ký kết hôn, giải pháp tốt nhất là sắp xếp thời gian để cả hai có thể cùng thực hiện thủ tục hoặc đăng ký tại cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài nếu có điều kiện.
Hãy luôn nhớ rằng, đăng ký kết hôn không chỉ là thủ tục pháp lý mà còn là bước ngoặt lớn trong cuộc sống hôn nhân, đánh dấu sự gắn kết và cam kết dài lâu giữa hai người. Việc tuân thủ đúng quy định pháp luật sẽ giúp bạn tránh được những rắc rối về sau và đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho cả hai bên trong suốt cuộc sống hôn nhân.
Thông tin liên hệ
