Ly hôn thuận tình được nhiều cặp vợ chồng ưa chuộng hơn vì tính chất thỏa thuận và ít xảy ra tranh chấp. Vậy ly hôn thuận tình có cần hòa giải không? Bài viết này của Công ty Luật TNHH HDS sẽ giúp bạn giải đáp câu hỏi đó cũng như tìm hiểu quy trình hòa giải trong ly hôn thuận tình.
Khái niệm ly hôn thuận tình
Trước khi đi vào vấn đề liệu ly hôn thuận tình có cần hòa giải không, cần phải hiểu rõ về khái niệm ly hôn thuận tình.
Ly hôn thuận tình là khi cả hai vợ chồng đồng thuận với nhau về việc chấm dứt mối quan hệ hôn nhân và đã thỏa thuận rõ ràng về các vấn đề liên quan như phân chia tài sản chung, quyền nuôi con, cấp dưỡng cho con cái sau ly hôn. Điều này khác với ly hôn đơn phương, khi một bên yêu cầu ly hôn nhưng bên còn lại không đồng ý hoặc có tranh chấp liên quan đến quyền lợi về tài sản hoặc con cái.
Tại Điều 55 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, ly hôn thuận tình được định nghĩa như sau: “Trong trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn, nếu xét thấy hai bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn.”
Quy định về hòa giải trong ly hôn thuận tình
Hòa giải là gì?
Hòa giải là một quá trình do bên thứ ba (thường là Tòa án hoặc cơ quan chức năng khác) thực hiện, nhằm giúp các bên trong một tranh chấp hoặc một vấn đề xung đột có cơ hội ngồi lại, thảo luận và tìm cách giải quyết hòa bình, hạn chế những xung đột, mâu thuẫn không đáng có. Trong hôn nhân, hòa giải nhằm khuyến khích hai vợ chồng xem xét lại quyết định ly hôn và nỗ lực cứu vãn cuộc hôn nhân của mình.
Ly hôn thuận tình có cần hòa giải không?
Theo quy định tại Điều 52 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, “Nhà nước khuyến khích việc hòa giải ở cơ sở khi vợ chồng có yêu cầu ly hôn”. Điều này có nghĩa là Nhà nước khuyến khích vợ chồng thực hiện hòa giải trước khi tiến hành thủ tục ly hôn, nhằm bảo vệ quyền lợi của cả hai bên, đặc biệt là con cái. Tuy nhiên, hòa giải ở cơ sở không phải là thủ tục bắt buộc.
Trong quá trình giải quyết ly hôn tại Tòa án, hòa giải tại Tòa là thủ tục bắt buộc, bao gồm cả trong trường hợp ly hôn thuận tình lẫn ly hôn đơn phương. Điều này được quy định cụ thể tại Điều 205 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015: “Trong thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án dân sự, Tòa án phải tiến hành hòa giải để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án, trừ những trường hợp không được hòa giải theo quy định của pháp luật.”
Như vậy, có thể kết luận rằng, trong trường hợp ly hôn thuận tình, dù hai bên đã thỏa thuận với nhau về mọi vấn đề, vẫn phải trải qua thủ tục hòa giải tại Tòa án. Tuy nhiên, do cả hai bên đã đồng thuận với nhau về ly hôn, thủ tục hòa giải trong trường hợp này thường đơn giản và nhanh chóng hơn so với các vụ ly hôn có tranh chấp.
Các trường hợp không cần hòa giải
Ly hôn thuận tình có cần hòa giải không? Mặc dù hòa giải là thủ tục bắt buộc trong phần lớn các vụ ly hôn, nhưng có một số trường hợp không phải thực hiện thủ tục này. Theo quy định tại Điều 207 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, các trường hợp không hòa giải bao gồm:
- Một trong hai bên vợ hoặc chồng bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.
- Một trong hai bên không thể tham gia hòa giải vì lý do bất khả kháng (như đang thụ án tù hoặc đi xa không thể liên lạc được).
- Vụ việc yêu cầu ly hôn có một bên bị hành hạ, bạo hành gia đình nghiêm trọng hoặc có hành vi vi phạm nghiêm trọng quyền và nghĩa vụ giữa vợ chồng, ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của người còn lại.
Trong các trường hợp này, hòa giải không còn được coi là cần thiết vì không đảm bảo tính khả thi và an toàn cho một bên.
Quy trình hòa giải trong ly hôn thuận tình
Ly hôn thuận tình có cần hòa giải không? Dù hòa giải là thủ tục bắt buộc trong ly hôn thuận tình, nhưng thực hiện thế nào để phù hợp với luật pháp? Dưới đây là quy trình hòa giải tại Tòa án khi giải quyết vụ án ly hôn thuận tình.
Bước 1: Nộp đơn yêu cầu ly hôn
Cả hai vợ chồng cần nộp đơn yêu cầu ly hôn thuận tình lên Tòa án nhân dân có thẩm quyền, nơi cư trú của vợ hoặc chồng. Trong đơn, các bên cần nêu rõ những thỏa thuận về việc phân chia tài sản, nuôi dưỡng con cái, và quyền cấp dưỡng nếu có.
Bước 2: Tiếp nhận đơn và triệu tập hòa giải
Sau khi tiếp nhận đơn yêu cầu ly hôn, Tòa án sẽ tiến hành xem xét hồ sơ và triệu tập hai bên vợ chồng để thực hiện hòa giải. Đây là một bước không thể thiếu dù các bên đã có thỏa thuận ly hôn thuận tình trước đó.
Bước 3: Hòa giải tại Tòa án
Ly hôn thuận tình có cần hòa giải không? Trong buổi hòa giải, đại diện Tòa án sẽ khuyến khích hai bên vợ chồng xem xét lại quyết định ly hôn và cố gắng duy trì mối quan hệ hôn nhân nếu có thể. Nếu cả hai bên đều giữ nguyên quyết định ly hôn và không có tranh chấp về tài sản, con cái, Tòa án sẽ lập biên bản hòa giải thành công.
Tuy nhiên, nếu trong buổi hòa giải mà hai bên không đạt được thỏa thuận hoặc có sự thay đổi về quan điểm liên quan đến việc nuôi con hay chia tài sản, vụ việc có thể chuyển sang thủ tục giải quyết tranh chấp.
Bước 4: Công nhận ly hôn thuận tình
Sau khi hòa giải thành công, nếu không có bất kỳ thay đổi nào, Tòa án sẽ ra quyết định công nhận việc thuận tình ly hôn của hai vợ chồng và chấm dứt quan hệ hôn nhân. Quyết định này có hiệu lực ngay lập tức và không cần phải xét xử tại phiên tòa.
Tác động của hòa giải trong ly hôn thuận tình
Mặc dù hòa giải trong ly hôn thuận tình có vẻ như chỉ mang tính hình thức vì hai bên đã đồng ý ly hôn, nhưng quy trình này vẫn mang ý nghĩa lớn.
Tạo cơ hội xem xét lại
Hòa giải là cơ hội cuối cùng để hai vợ chồng xem xét lại quyết định của mình. Có nhiều trường hợp, trong quá trình hòa giải, hai bên đã nhận ra những vấn đề mà trước đây họ chưa thảo luận kỹ và từ đó thay đổi quyết định ly hôn.
Bảo vệ quyền lợi của con cái
Quá trình hòa giải cũng giúp Tòa án kiểm tra tính hợp lý của các thỏa thuận giữa hai bên về quyền nuôi con và cấp dưỡng. Điều này đảm bảo rằng quyền lợi của con cái sẽ được bảo vệ một cách tốt nhất sau khi cha mẹ ly hôn.
Giảm bớt căng thẳng, xung đột
Thủ tục hòa giải giúp hạn chế xung đột giữa hai bên, đồng thời tạo ra môi trường thỏa thuận, tránh những tranh cãi kéo dài. Điều này không chỉ giúp cho thủ tục ly hôn diễn ra suôn sẻ mà còn tạo điều kiện cho các bên có mối quan hệ tốt đẹp hơn sau ly hôn.
Ly hôn thuận tình có cần hòa giải không? Câu trả lời là “có”. Dù hai vợ chồng đã đồng thuận về mọi vấn đề liên quan, hòa giải vẫn là thủ tục bắt buộc trong quá trình giải quyết ly hôn tại Tòa án. Thủ tục này không chỉ đảm bảo tính pháp lý của việc ly hôn mà còn là cơ hội để các bên xem xét lại quyết định của mình, đảm bảo quyền lợi của con cái và giảm thiểu xung đột sau ly hôn.
Việc hiểu rõ quy trình và tầm quan trọng của hòa giải trong ly hôn thuận tình sẽ giúp các cặp vợ chồng có sự chuẩn bị tốt hơn khi quyết định chấm dứt cuộc sống hôn nhân.
Thông tin liên hệ