Trong hệ thống pháp lý lao động hiện hành của Việt Nam, việc giao kết hợp đồng lao động giữa người lao động và người sử dụng lao động là một trong những vấn đề quan trọng để bảo vệ quyền lợi của các bên. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại hợp đồng lao động đều phải được giao kết theo cùng một cách thức, đặc biệt là đối với người lao động làm công việc theo mùa vụ.
Vậy, người lao động làm công việc theo mùa vụ có cần trực tiếp giao kết hợp đồng lao động không? Câu trả lời sẽ được làm rõ qua bài viết này của Công ty Luật TNHH HDS.
Người lao động làm công việc theo mùa vụ có cần trực tiếp giao kết hợp đồng lao động không?
Theo Điều 18 Bộ luật Lao động 2019, đối với công việc có tính chất theo mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng, người lao động có thể không cần phải trực tiếp giao kết hợp đồng lao động mà có thể ủy quyền cho một người khác trong nhóm lao động của mình để ký kết hợp đồng lao động thay cho mình. Tuy nhiên, việc ủy quyền này cần tuân thủ những điều kiện nghiêm ngặt để hợp đồng lao động vẫn có hiệu lực như khi người lao động ký kết trực tiếp.
Cụ thể, theo Điều 18 Bộ luật Lao động 2019, khoản 2 quy định:
- Đối với công việc theo mùa vụ, công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng, người lao động từ đủ 18 tuổi trở lên có thể ủy quyền cho một người lao động khác trong nhóm lao động để ký kết hợp đồng lao động.
- Điều kiện của hợp đồng lao động ủy quyền là phải được lập bằng văn bản và phải có đầy đủ thông tin về các lao động trong nhóm, bao gồm họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi cư trú và chữ ký của từng lao động trong nhóm. Đây là một quy định nhằm bảo đảm rằng quyền lợi của các lao động trong nhóm được bảo vệ dù hợp đồng lao động được ký kết bởi một người đại diện.
Như vậy, theo quy định này, người lao động làm công việc theo mùa vụ không nhất thiết phải trực tiếp ký kết hợp đồng lao động nếu họ được phép ủy quyền cho người khác trong nhóm. Điều này giúp tạo sự linh hoạt và thuận tiện cho các nhóm lao động trong các công việc có tính chất ngắn hạn, như công việc theo mùa vụ.
Người sử dụng lao động giao kết không đúng loại hợp đồng lao động thì bị xử lý như thế nào?
Việc người sử dụng lao động giao kết hợp đồng lao động không đúng loại hợp đồng theo quy định của pháp luật là hành vi vi phạm pháp luật lao động. Theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP, người sử dụng lao động sẽ phải chịu các hình thức xử phạt tùy theo mức độ vi phạm.
Khoản 1 Điều 9 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm trong việc giao kết hợp đồng lao động như sau:
- Phạt tiền đối với người sử dụng lao động nếu có hành vi giao kết hợp đồng lao động không đúng loại hợp đồng, bao gồm:
- Giao kết hợp đồng lao động không bằng văn bản đối với người lao động làm công việc có thời hạn từ 1 tháng trở lên;
- Giao kết hợp đồng lao động không đúng loại đối với người lao động làm công việc theo mùa vụ, công việc có thời hạn dưới 12 tháng mà không thực hiện đúng quy định về hợp đồng lao động bằng văn bản;
- Giao kết hợp đồng lao động không đầy đủ các nội dung chủ yếu của hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật.
Mức phạt cụ thể sẽ được áp dụng theo từng trường hợp như sau:
- Phạt từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với vi phạm từ 1 người đến 10 người lao động.
- Phạt từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động.
- Phạt từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao động.
- Phạt từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với vi phạm từ 101 người đến 300 người lao động.
- Phạt từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với vi phạm từ 301 người lao động trở lên.
Đối với tổ chức, mức phạt sẽ gấp đôi mức phạt của cá nhân. Mức phạt này được đưa ra nhằm tăng cường sự tuân thủ pháp luật trong quá trình giao kết hợp đồng lao động, bảo vệ quyền lợi của người lao động, và tạo sự công bằng trong quan hệ lao động.
Bên cạnh việc phạt tiền, biện pháp khắc phục hậu quả theo Điều 9 Nghị định 12/2022/NĐ-CP cũng quy định rằng người sử dụng lao động sẽ phải buộc giao kết đúng loại hợp đồng lao động với người lao động đối với hành vi giao kết không đúng loại hợp đồng lao động.
Hành vi nào người sử dụng lao động không được làm khi giao kết hợp đồng lao động?
Ngoài việc phải tuân thủ đúng loại hợp đồng lao động, người sử dụng lao động còn phải lưu ý các hành vi cấm trong việc giao kết hợp đồng lao động. Theo Điều 17 Bộ luật Lao động 2019, các hành vi sau đây là hành vi mà người sử dụng lao động không được thực hiện khi giao kết và thực hiện hợp đồng lao động:
- Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động: Người sử dụng lao động không được yêu cầu người lao động phải giao nộp bản chính các giấy tờ tùy thân hay văn bằng chứng chỉ khi ký kết hợp đồng lao động. Điều này nhằm bảo vệ quyền tự do và quyền sở hữu tài sản của người lao động.
- Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác: Việc yêu cầu người lao động phải đưa ra một khoản tiền hay tài sản để bảo đảm cho việc thực hiện hợp đồng lao động là hành vi không hợp pháp. Điều này có thể dẫn đến việc người lao động bị đe dọa và khó khăn trong việc đàm phán hợp đồng lao động.
- Buộc người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ cho người sử dụng lao động: Người sử dụng lao động không được phép sử dụng hợp đồng lao động như một công cụ để ép buộc người lao động làm việc nhằm trả nợ hay các khoản tiền khác cho mình. Điều này đi ngược lại nguyên tắc tự nguyện và công bằng trong quan hệ lao động.
Những hành vi này đều vi phạm quyền lợi cơ bản của người lao động và có thể dẫn đến các chế tài xử lý nghiêm khắc từ cơ quan có thẩm quyền.
Kết luận
Việc giao kết hợp đồng lao động là một vấn đề quan trọng trong pháp luật lao động. Đối với người lao động làm công việc theo mùa vụ, họ có thể không cần trực tiếp giao kết hợp đồng lao động mà có thể ủy quyền cho người khác trong nhóm lao động để ký kết hợp đồng lao động thay cho mình, miễn là tuân thủ các quy định về ủy quyền và hợp đồng lao động bằng văn bản. Nếu người sử dụng lao động không tuân thủ đúng quy định về giao kết hợp đồng lao động, họ có thể bị xử phạt theo mức quy định trong Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
Đồng thời, người sử dụng lao động cũng phải tránh các hành vi như giữ giấy tờ tùy thân của người lao động hay yêu cầu người lao động đảm bảo bằng tiền tài sản khi giao kết hợp đồng. Việc tuân thủ các quy định này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người lao động mà còn giúp doanh nghiệp duy trì môi trường làm việc hợp pháp và công bằng.Nếu có thắc mắc, hãy liên hệ với Công ty Luật TNHH HDS để được hỗ trợ cụ thể.
Xem thêm chi tiết bài viết: Hợp đồng lao động có chấm dứt khi người lao động hủy bỏ thỏa thuận thử việc trong hợp đồng? – HDS Lawfirm
Thông tin liên hệ